چگونه توانایی نوآوری خود را متوقف نکنیم؟!

خلاقیت و توانایی نوآوری یکی از مهم‌ترین مهارت‌های نرم فردی هر شخص می‌تواند باشد. اما نوع زندگی روزمره و شغلی ما باعث توقف این توانمندی و افتادن در دام کلیشه‌ها می‌شود. این نوشتار راه‌های جلوگیری از افتادن در دام کلیشه‌ها را توضیح می‌دهد.

چگونه حال کارمندان مان را متحول کنیم؟!

امروزه حال خوب در محیط کار به عنوان یک دغدغه‌ی اصلی برای کارفرمایان موفق مطرح است. اشتغال و فعالیت ضمن این‌که تاثیر مثبتی در زندگی انسان دارد، به دلیل مشقت، سختی و مخاطرات آن، موجب تضعیف حال روحی و جسمی کارکنان می‌شود. کارمندی که حال روحی و جسمی آن تضعیف شده است، بهره‌وری مناسبی در محیط کار ندارد. در نتیجه تضعیف سلامت کارکنان باعث ایجاد خسارت برای کارفرما می‌شود.

اثبات شده است، تغییر محل شاغلین در مشاغل تکراری نه تنها باعث بهبود حال آن‌ها می‌شود، بلکه باعث بهبود عملکرد آن‌ها نیز می‌شود. به همین جهت توجه به سلامت کارکنان در موفقیت یک کسب و کار بسیار مهم است. در این نوشتار در مورد راه حل‌های بهبود حال روحی و جسمی کارکنان بر اساس پژوهش‌های انجام شده، صحبت می‌شود.

 

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در سلامت روحی و جسمی کارکنان، طراحی شغل است. در واقع اگر در سازمانی هستیم که شغل‌ها از قبل طراحی شده است و کارکنان حال خوبی ندارند، می‌توان از طریق بازطراحی شغل این مشکل را بر طرف نمود. خوشبختانه بازطراحی شغل فرآیندی پر هزینه نیست. یک ابتکار ساده جهت بهبود کارمندان، می‌تواند بازگشت سرمایه‌ی مناسبی از طریق کاهش هزینه‌های سربار ایجاد کند و هزینه‌های انجام شده را جبران نماید.

 

اعطای اختیار بیش‌تر به کارمندان یکی از راه‌های مناسب برای بهبود حال آن‌ها است. بسیاری از کارفرمایان علاقه‌مندند، وظایف کارکنان خود را تا ریزترین سطح ممکن تحت کنترل و پایش قرار دهند. آن‌ها فکر می‌کنند این اقدام باعث افزایش کارایی و اثربخشی می‌شود. اما تحقیقات اثبات نموده است؛ اعطای اختیار عمل و خود کنترلی به کارمندان، بهره‌وری کاری آن‌ها را افزایش می‌دهد. هم‌چنین از نظر سلامت جسمی، کنترل بیش از حد، روی ضعف عملکرد مغز و افزایش نرخ بیماری‌های قلبی تاثیر مثبتی داشته است. حتی تغییرات بسیار کوچک در خود کنترلی کارمندان، می‌تواند تغییر بسیار زیادی در حال خوب آن‌ها ایجاد کند.

 

اگر کارمندان در مورد انتخاب محل و زمان انجام فعالیت‌ها اختیار عمل بیش‌تری داشته باشند، سلامتی مغزی بیش‌تری خواهند داشت. این کار می‌تواند از طریق تعریف ساعت کاری شناور عملی شود. اما چالش اصلی در این مورد، هماهنگی با دیگر اعضای تیم کاری است؛ که باید با استفاده از راه حل‌های مبتنی بر فناوری برای آن تدبیری اندیشید.

 

ایجاد پایداری در برنامه‌ی کاری کارکنان، توصیه‌ای بسیار مفید جهت بهبود بهره‌وری آن‌ها می‌باشد. امروزه، بسیاری از کسب و کارهای خدماتی به دلیل انطباق‌پذیری با نوسانات تقاضای خارجی، از نگرش “به هنگام” بهره می‌گیرند. اما برنامه‌ی غیر قابل پیش‌بینی باعث عدم توانایی کارکنان عملیاتی درگیر در مدیریت زندگی شخصی‌شان می‌شود. بر اساس تحقیقات، افرادی که در چنین محیط کاری فعالیت می‌کنند، استرس احساسی بیش‌تر و کیفیت خواب ضعیف‌تری را تجربه می‌کنند. هم‌چنین ثابت شده است که افزایش پایداری به میزان ۷ درصد در فعالیت‌های کارکنان فروش یک فروشگاه، موجب افزایش ۵ درصدی در بهره‌وری منابع انسانی شده است.

 

فراهم‌سازی فرصت شناسایی و حل مسائل محل کاری نیز می‌تواند احساس مفید بودن را در افراد افزایش دهد. هم‌چنین از این طریق می‌توان راه حل های بسیار ارزشمندی جهت بهبود محیط کار و رفع مسائل سازمانی فراهم آورد. در تحقیقی که روی پزشکان، پرستاران و دستیاران انجام شده است، اثبات شده که افرادی که از طریق یک فرآیند ساختاریافته جهت شناسایی و حل مسائل سازمانی دعوت می‌شوند؛ نرخ کم‌تری از فرسودگی شغلی و نرخ بالاتری از رضایت‌مندی شغلی را تجربه می‌کنند.

 

انجام شده است که چنین شرایط کاری باعث افزایش افسردگی، فشار خون و بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. اگر چه در نگاه اول به نظر می‌رسد، استخدام کارکنان بیش‌تر باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود. اما اگر هزینه‌های ناشی از فرسودگی شغلی، غیبت، بیماری و خروج کارکنان را در نظر بگیریم، خواهیم دید که اقدام به صرفه، استخدام کارکنان، متناسب با حجم کاری است.

 

اگر مدیران مجموعه‌ی خود را به حمایت از نیازهای شخصی کارکنان، تشویق کنیم، مزایای بسیار ارزشمندی به دست خواهیم آورد. تعداد زیادی از کارکنان به مراقبت از یک کودک یا سالمند در زندگی شخصی خود، مشغول هستند. بنابر این حمایت‌های مدیر آن‌ها می‌تواند به ایجاد تعادل در زندگی شخصی و کاری آن‌ها کمک نماید. در مطالعه‌ای نشان داده شده است کارکنانی که مدیران آن‌ها با زندگی شخصی کارکنان بیگانه نیستند، بیماری‌های قلبی عروقی کم‌تری تجربه می‌کنند.

 

ترویج حس مسئولیت اجتماعی بین کارکنان نیز، راه حلی دیگر است. ساختن یک فرهنگ سازمانی که در آن کارکنان می‌توانند روابط حمایتی با همکاران خود را توسعه دهند، یک راهبرد مهم برای افزایش حال خوب بین کارکنان است. تحقیقات نشان داده است که چنین روابطی در کار با کاهش مشکلات روانشناختی و عملکرد ضعیف مغزی رابطه‌ای بسیار قوی دارد.

 

همان‌طور که بیان شد، بازطراحی شغلی یکی از ابزارهای مفید جهت ایجاد حال خوب در کارکنان است. حالا نوبت شماست. با استفاده از توصیه‌های مطرح شده، می‌توانید اوضاع محیط کاری خود را دگرگون کنید و حال خوب و سلامتی را هم‌زمان با بهره‌وری بالاتر و عملکرد بهتر برای همکاران و کارکنان به ارمغان آورید.

از چه ابزارهایی برای مدیریت استراتژیک استفاده کنیم؟!

اگر واژه‌ی مدیریت استراتژیک را در یکی از موتورهای جستجو کاوش کنیم، چندین چارچوب، ابزار، روش و فرآیند نمایش داده خواهد شد. حجم اطلاعاتی که به دست خواهید آورد، آن قدر زیاد است که شما را برای استفاده از آن‌ها جهت پیاده‌سازی یک فرآیند مدیریت استراتژیک در سازمان خود، حتی اگر فردی با تجربه باشید دچار سردرگمی می‌کند، این نوشتار به شما کمک می‌کند که از این سردرگمی نجات یابید.

اقتصاد دورانی، رهیافتی نوین در سیاست‌گذاری در جهت توسعه‌ی پایدار!

چالش ایجاد آلودگی و ضایعات، همواره محدود کننده‌ی اصلی توسعه بوده است و از آن‌جا که موضوع اصلی سیاست‌گذاری ملی، توسعه است؛ توجه به این فلسفه‌ی اقتصادی موضوعی حایز اهمیت است.

ارزش اقتصادی آلودگی هوا چیست؟!

آلودگی هوا، مشکل اصلی کلان‌شهرهای توسعه یافته و در حال توسعه‌ی دنیا است. اگر ۵۰ شهر با بیش‌ترین آلودگی دنیا را در نظر بگیریم، اسامی بسیاری از کلان‌شهرهای پر جمعیت صنعتی دنیا مانند توکیو، شانگهای، مالزی، اوساکا، کیوتو، ووهان، نیویورک، لس‌آنجلس و دهلی در این لیست به چشم می‌خورد. در سال‌های اخیر، نام برخی از شهرهای ایران نیز گاهی در این فهرست قرار گرفته است. تهران در زمان نگارش این نوشتار(مهرماه ۱۴۰۰)، در جایگاه بیستم این لیست قرار دارد و گاهی اهواز نیز جز شهرهای این فهرست در گذشته بوده است.

 

بدیهی است که حل این معضل، همانند هر معضل اساسی شهری، نیازمند سیاست‌گذاری مناسب است. در حوزه‌ی سیاست‌گذاری، قوانین بسیار متنوع و وسیعی در ایران حول موضوع آلودگی هوا، وضع شده است. اما به نظر می‌رسد، بسیاری از این سیاست‌ها به خوبی عمل نمی‌کنند. یکی از این قوانین، موضوع مطرح شده در ماده‌ی ۵۹ قانون برنامه‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است که سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور را مامور به محاسبه‌ی ارزش‌های اقتصادی منابع طبیعی، زیست محیطی و هزینه‌های ناشی از آلودگی و تخریب محیط زیست در فرآیند توسعه و محاسبه‌ی آن در حساب‌های ملی می‌کند. هم‌چنین بر اساس این قانون، سازمان مذکور مکلف به تنظیم دستورالعمل‌های محاسبه‌ی ارزش‌ها و هزینه‌های موارد دارای اولویت از قبیل جنگل، آب، خاک، انرژی، تنوع زیستی و آلودگی‌های زیست محیطی با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و دستگاه‌های اجرایی مرتبط بوده است. اما ارزش آلودگی یا به عبارتی ارزش کاهش آلودگی چیست و محاسبه‌ی آن چه فوایدی می‌تواند داشته باشد؟!

 

حل مشکل آلودگی هوا، نیازمند صرف منابع و مشارکت دستگاه‌ها و ذی‌نفعان متعدد زیست‌بوم‌های مختلف شهری در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، قانونی، سیاسی و فناوری است. بدیهی است که بخشی از این منابع، توسط دستگاه‌های حاکمیتی تامین و توزیع می‌شود. اما این منابع از طرفی برای حل مشکل کفایت نمی‌کنند و از طرفی هم، اقدامات منحصر به دستگاه‌های حاکمیتی، اثربخشی لازم را نخواهند داشت. راه حل این مسئله، استفاده‌ی هوشمندانه‌ی سایر بخش‌ها با رویکرد سلبی در جهت کاهش تولید آلودگی و ایجابی جهت افزایش مشارکت ذی‌نفعان در کاهش آلودگی است. اهرم‌های سیاستی مختلف جهت بازتوزیع جهت‌دار و موثر این منابع، می‌تواند به صورت عوارض، مالیات، جرایم و یارانه‌ها اعمال شود. اما بدیهی است که وضع هر یک از این موارد منجر به اثربخشی نخواهد شد. حتی سخت‌ترین قوانین نمی‌تواند پرداخت تمام و کمال هر یک از این موارد را تضمین نماید. اما، رویه در کشورهای توسعه یافته، کمی متفاوت است. شهروندان فرانسه، داوطلبانه مالیات خود را پرداخت می‌کنند. شهروندان سوئیس از دریافت یارانه، انصراف می‌دهند. راز مشارکت این دسته از ذی‌نفعان، در اعمال سیاست در حد ارزش انتظاری حل آن معضل در اجتماع، نهفته است. اگر ذی‌نفعان انتظار رفع مشکلی را داشته باشند، نیاز به حل آن، ذی‌نفعان را به حدی تحت فشار قرار داده است که حاضر هستند برای مرتفع نمودن این خلا تا وضعیت مطلوب، منابعی صرف نمایند و این انتظار را از نظر اقتصادی به تقاضا تبدیل کنند. بنابر این، اگر کاهش آلودگی یک انتظار از طرف ذی‌نفعان باشد، باید مطلوبیت آن برای ذی‌نفعان در قبال صرف منابع، تخمین زده شود. این مفهوم، در واقع همان ارزش کاهش آلودگی است که در اقتصاد معادل ارزش آلودگی در نظر گرفته می‌شود.

 

بنابر این ارزش کاهش آلودگی هوا، میزان منابعی است که ذی‌نفعان مختلف حاضر هستند برای کاهش آن جهت کسب مطلوبیت مناسب در جهت حذف اثرات نامطلوب آن، صرف نمایند. بدیهی است محاسبه‌ی چنین ارزشی، مبنای تقاضای واقعی ذی‌نفعان برای حذف اثرات نامطلوب آلودگی است. اگر این ارزش، مبنای اخذ عوارض، جرایم و وضع مالیات در سیاست‌گذاری‌ها باشد، تا حد زیادی حصول و تاثیر اعمال آن‌ها تضمین می‌شود. در نهایت اعمال سیاست بر اساس این ارزش، موجب اثربخشی اقدامات سیاستی و برطرف شدن مشکل از طریق برنامه‌ریزی می‌شود.